maandag 28 juli 2014

Hij zwemt !


De kleur van de wolkbreuk was een beangstigend grijsgroen geweest en de parkeergarage en het busplatform bij mijn werkgever stonden blank. Wanneer dan de buis van de greppel naar de sloot dicht zit, kan er snel een flink stuk akker blank komen te staan. Water brengt bodemleven naar boven en trekt vogels aan. Altijd de moeite waard om een kijkje te nemen, zo is mijn ervaring.

Langs de randen van de uitgerekte plas zoeken Spreeuwen, Witte kwikstaarten en een paar Kleine plevieren naar voedsel. Verderop even een glimp van Watersnip. Scholeksters en Kieviten hebben nog jongen te verzorgen en zijn alert.

28-07-2014; In het ondiepe water kriebelt het van de vogels omdat..
er wat te eten valt!
Ergens aan de overkant van het perceel jaagt een erf-hond even achter konijnen aan en struint daarna wat rond. De Kieviten alarmeren en hun jongen komen mijn kant op. Bijzonder om zo laat in juli nog zoveel kleine pullen tussen de al vliegende jongen van dit jaar te zien. Ze gedragen zich argeloos en zoeken hun kostje bij elkaar in de meest ondiepe stukken van de plas. Dieper en dieper gaan ze totdat ze boven de greppel komen en… die zwemmend oversteken! Ik weet dat weidevogelkuikens kunnen zwemmen, ik vertel het zelfs aan de vrijwilligers tijdens hun cursus weidevogelbescherming, maar ik heb het in mijn vogelende leven nog nooit zien gebeuren en ben verrukt: Jonge kievitjes kunnen zwemmen!

28-07-2014; Best diep.
28-07-2014; Hij gaat er voor.
28-07-2014; En zwemt !!!
28-07-2014; naar de overkant

Alle teksten en foto's ©Sjerp M. Weima 2014

zaterdag 19 juli 2014

Door het Riet en langs de Kattenstaarten


Voor een paar uurtjes vogelfietsen is het te ver. Bovendien zit er een pont in de route, die meestal extra tijd kost, wat nu geen bezwaar is, want die heb ik aan mezelf. Een stukje de dijk af biedt een wilg een schaduwplek op het brede pad voor koffie mĆ©t. Het uitzicht is op de korte kant van een lange ondiepe plas in de uiterwaard en wordt een beetje gehinderd door rietpluimen en roze bloeiende kattenstaarten. In de verte vreten, rusten of poetsen Kieviten, Oeverlopers, Kleine plevier en vijf Kemphanen op een langgerekte zandplaat. De torenklok van Everdingen klinkt vlak achter me terwijl Honswijk verrassend dichtbij lijkt. Langs de rand van de zandplaat komt een Kleine zilverreigers mijn richting op. Hij is op jacht en doet dat veel actiever dan z’n Grote en Blauwe naamgenoten die het vooral van geduld lijken te moeten hebben. Soms staat hij een tijdje stil om in het ondiepe water te turen, maar trekt dan weer een sprintje om vervolgens plots om te draaien op jacht naar iets dat achter hem probeert weg te vluchten. Met Ć©Ć©n zo’n grote gele voet worden trillend de modderige bodem en kleine visjes opgedwarreld. Regelmatig heeft hij “beet”:

Kleine zilverreiger speurt naar iets eetbaars,
trekt een sprintje,
dwarrelt onder water bodemleven op en ......
heeft "beet" !


40 km bleek het; “Uit-en-thuis”.


Alle teksten en foto's ©Sjerp M. Weima 2014

zaterdag 12 juli 2014

In de rui


Het was Jan ook al opgevallen dat er op zijn perceel 1 zoveel Kieviten zaten. Vandaag zijn ze er weer; zo’n 90 vogels met daartussen een Kemphaan zitten hun veren te ordenen en te poetsen. De laatste was zo roodbruin, dat ik hem bijna voor grutto had versleten. Als iets naar het NW-en een Bruine kiekendief en een Blauwe reiger cirkelend boven elkaar proberen te komen gaat ook daar een wolk Kieviten omhoog. Ergens in die groep klinkt het toendrafluitje van Goudplevieren mee. Ik kan 4 van deze noorderlingen tussen de 380 Kieviten ontwaren. Ook die Kieviten zullen lang niet allemaal uit de buurt komen. Nederlandse polders ontvangen nu vogels uit TsjechiĆ«, Slowakije, Hongarije , maar ook uit Polen en de Baltische landen. De vogels zijn flink in de rui nu (Post-breeding moult; zo noemen de Britten het, ik heb er nog geen goede Nederlandse term voor kunnen vinden. Zomertrek misschien?). Dat blijkt o.a. als ik het genoemde perceel doorkruis en de bodem bezaait vind met veren. Ik verzamel een bosje, pak er wat boeken en artikelen bij en duik daarmee de tuin in; lekker na-vogelen.
Bladerend, kijkend, gissend en metend breng ik de meeste wel met een enige mate van waarschijnlijkheid thuis. In elk geval zitten er staartveren van Kieviten bij; een mooi bruin randje scheidt het zwart van het wit. De "roestige" veertjes zouden heel goed de onder-staart-dekveren kunnen zijn waarmee de Kievithaan, in maart al, de dames kenbaar maakte dat hij geheel “in de stemming” was. Nu zijn ze even niet nodig:


Maar het zouden ook heel goed contourveren van de obligate Nijlganzen kunnen zijn. Die dekveer met groenige metaalglans is vast ook van een Kievit. De bijna witte met een grijsbruine vlek op de binnenste vlag is wat lastiger. Ik houdt het op de buitenste staartpen (T6) van een Kievit:


Maar er is ook nog een setje, dat ik niet gedetermineerd krijg. Vast van een Kievit, maar welke veren zijn het?


De bruingrijs gevlekte handpennen versleet ik in eerste instantie voor die van jonge meeuwen (zilver of kleine mantel), totdat ik de afbeeldingen onder Wulp in “Vogelsporen” tegenkwam. De maat lijkt te kloppen en de soort zag ik al weer met een honderdtal in de buurt. Hoe dan ook, de grote de zomertrek is begonnen.
 

Meer info:
Op zoek naar achtergrond informatie kwam ik een paar leuke artikelen tegen, waaraan ook amateur ornithologen een essentiƫle bijdrage leverden:

  • D.W. Snow and B. Snow (1976) Post breeding moult of the Lapwing, Bird Study, 23 (2): 117 – 120. Om de vier dagen werden veren verzameld op een vaste pleisterplaats van 120 Kieviten. Deze werden anatomisch “op naam gebracht” (d.w.z. positie op de vogel) en zo werd de volgorde waarin de veren worden geruid en de periode waarin dit plaats vindt (eind  juni – september) bepaald.
  • GF Appleton and CDT Minton (1978). The primary moult of the Lapwing, Bird study, 25 (4): 253 – 256. Voor deze studie werden 343 Kieviten op een vaste plaats in the UK gevangen en de ruiscore bepaald. De verzamelde data  tonen aan dat de meeste vogels op 7 juni al zijn begonnen met de rui en de meeste daar pas eind september klaar mee zijn. 
  • Brown e.a. Vogelsporen, Tirion uitgevers 2002.
 Alle teksten en foto's ©Sjerp M. Weima 2014